Một giải pháp chống thấm đạt hiểu quả kỹ thuật cao cho các công trình nhà ở
Trong điều kiện khí hậu nhiệt đới các công trình kiến trúc dễ bị xuống…
Mục lục nội dung
- Nguyên nhân chủ quan
- Nguyên nhân khách quan, tác động của môi trường
- Thí nghiệm theo phương pháp thử của tiêu chuẩn ASTM, DIN, tấm trải chống thấm của các hãng khác cũng có chất lượng tương tự như của DUO.
Trong điều kiện khí hậu nhiệt đới các công trình kiến trúc dễ bị xuống cấp suy giảm độ bền lâu nếu không có các giải pháp kỹ thuật hợp lý.
Đặc biệt đối với các kết cấu mái sự phá hoại gây nên thấm dột làm tuổi thọ công trình suy giảm nhanh chóng. Nguyên nhân gây nên sự thấm dột này đã được nhiều người trình bày trong các tài liệu và hội thảo khoa học. Các nguyên nhân có thể tóm tắt như sau:
Nguyên nhân chủ quanThiết kế: Do giải pháp kết cấu, lựa chọn vật liệu không hợp lý.
Thi công giám sát: Có các sai sót, không xử lý tốt ở chi tiết tiếp giáp kết cấu.
Người sử dụng: Có những tác động làm ảnh hưởng đến kết cấu.
Nguyên nhân khách quan, tác động của môi trường
Do các chấn động địa chấn, mưa bão, các chấn động của thiết bị, phương tiện giao thông… làm dịch chuyển kết cấu, nứt tách kết cấu kiện, vật liệu.
Với cơ cấu phá hoại trên, việc sử dụng các giải pháp chống thấm như sơn phủ, tăng độ đặc chắc cho vật liệu vữa, bê tông bằng các phụ gia giảm độ rỗng, điền đầy lỗ rỗng… nhằm ngăn cản sự phá hoại trên sẽ không đạt hiểu quả cao vì mức độ vật liệu vữa và bêtông còn bị nứt tách thì các giải pháp trên cũng không thể ngăn cản được.
Che phủ mái bằng kết cấu mái tôn, mái fribrôximăng có tác dụng tốt vừa chống thấm vừa chống nóng nhưng nhược điểm là không sử dụng được diện tích sàn mái và làm thay đổi diện mạo kiến trúc công trình.
Giải pháp sử dụng tấm trải đàn hồi liên kết mềm Membrane để chống thấm sẽ khắc phục được nhược điểm của các phương pháp trên.
Việc sản xuất vật liệu tấm trải Membrane thay thế cho bitum giấy dầu là một bước phát triển lớn của vật liệu chống thấm.
Tại sao lại phải chống thấm cho các công trình xây dựng
Từ những năm 1960 người ta sử dụng sợi thủy tinh, sợi pôlyme thay thế cho các lớp giấy của vật liệu bitum giấy dầu đồng thời đưa các loại phụ gia ổn định nhiệt APP âtctic PolyPropylene, SBS Styrene Butadiene Styrene làm tăng được khả năng chịu nhiệt cho bitum dầu mỏ là vật liệu kết dính có tác dụng ngăn nước và đàn hồi cho tấm trải.
Tấm trải làm việc được trong dải nhiệt độ tương đối rộng từ -15oC đến +15oC nên được sử dụng rất hiu quả để chống thấm cho các bộ phận của công trình nằm trên và dưới mặt đất. Ở các nước Bắc Mỹ và Châu Âu vật liệu tấm trải được sản xuất trên các dây chuyền hiện đại có công suất đạt đến 1 triệu m2/năm.
Ở Việt Nam từ những năm 1990 trên thị trường đã có vật liệu tấm trải DUO của hãng DeBoer Bỉ, INDEX Ý, EFE của tập đoàn SEO Pháp, MBT Singapore… Vật liệu tấm trải của các hãng trên được sản xuất từ các vật liệu cơ bản sau:
– Bitum dầu mỏ là chất kết dính đồng thời có tác dụng ngăn nước và đàn hồi cho tấm trải.
– Phụ gia APP và SBS sử dụng với hàm lượng 12 – 15% so với khối lượng bitum, tăng được đáng kể khoảng nhiệt độ sử dụng cho tấm trải.
– Cốt sợi thủy tinh, sợi polyme đan vô hướng với khối lượng 180 – 200 g/m2 có tác dụng làm tăng khả năng kéo cho tấm trải.
– Mặt trên tấm trải có các hạt khoáng tẩm màu nâu, xanh, xám, đỏ… để tăng khả năng dính kết với vật liệu vô cơ vữa, bêtông… hay tạo màu trang trí khi không cần lớp bảo vệ các công trình ít sử dụng đến sàn mái như nhà công nghiệp, nhà công cộng, kho tàng…
Các tấm trải có kích thước dày 3 – 5mm, rộng 1m mỗi cuộn 10m2 có khối lượng 35 – 50 kg/cuộn.
Tấm trải chống thấm DUO Bỉ có 2 loại Debogum cho mái và Debobase cho tầng hầm, bể bơi có tính năng kỹ thuật cơ bản sau:
– Lực kéo dọc và ngang tấm >500N/5cm, mẫu thử có kích thước ngang 5cm.
– Độ đàn hồi 3%, độ dãn dài kéo đứt 30%.
– Nhiệt độ mềm dương 150oC, nhiệt độ dòn âm 10oC.
Từ những năm 1990 tấm trải DUO đã được sử dụng chống thấm sửa chữa, xây mới cho nhiều công trình ở Việt Nam. Một số công trình sử dụng với khối lượng lớn cho mái, tầng hầm, bể bơi, khu vệ sinh như: Nhà máy kính Đáp Cầu 6.000m2, Điện Phả Lại 5.000m2, khách sạn Rạng Đông Vũng Tàu 6.200m2, chung cư Gamvico K5 Hà Nội 8.000m2, Nhà hát lớn Hà Nội 3.600m2, Ngân hàng Nông Nghiệp Tiền Giang 1.600m2, nhà máy Sonadezi Biên Hòa 3.600m2…
Giải pháp kết cấu và quy trình thi công tấm trải chống thấm mái bao gồm các bước sau:
– Thi công lớp vữa tạo dốc lên mặt trên kết cấu chịu lực sàn mái, panen mái, máng thoát. Lớp vữa phải đạt độ dốc tối thiểu là 3oC, đảm bảo không có hiện tượng ứ đọng nước trên mái và phải thoát nước mưa nhanh chóng, 1000m2 mái có một ống thoát nước đường kính 100mm. Khe co dãn của lớp vữa tạo dốc được chít bằng vật liệu mastít bitum. Vữa không cần mác cao để giảm độ co dãn tránh hiện tượng dãn nở mạnh làm phồng rộp lớp vật liệu bên trên. Tại điểm tiếp giáp kết cấu vữa được lượng lòng mo để tấm trải không bị gấp khúc.
– Sơn lót một lớp sơn bitum Primer lên lớp vữa tạo dốc. Khi quét lớp Primer bề mặt lớp vữa tạo dốc phải sạch và khô. Sơn bitum Primer sẽ thấm sâu vào các lỗ rỗng hở của lớp vữa, tạo sự dính bám tốt cho tấm trải lên lớp vữa, 1kg Primer cho 4 – 5m2 mái.
– Trải tấm trải lên lớp sơn lót Primer bằng phương pháp gia nhiệt đèn khò, một bên mép dọc và ngang tấm trải khoảng 10mm không có hạt khoáng để các tấm chùm lên nhau. Thi công tấm trải từ vị trí thấp đến vị trí cao. Thi công phần ống thoát nước, trải ngang máng thoát nước từ tường chắn mái và lên mái tối thiểu 10mm để tấm trải của phần mái trải chùm lên. Các khe hở ở phần tiếp giáp của hố thu nước và máng thoát nước được chít bằng mastít bitum trước khi trải tấm trải.
– Thi công tiếp lớp vữa bảo vệ và vật liệu chống nóng lên bề mặt tấm trải từ phần máng thoát.
Quy trình thi công tấm trải cho tầng hầm:
– Làm phẳng, sạch, khô lớp bê tông lót của sàn tầng hầm và sơn phủ Primer.
– Trải tấm trải lên lớp sơn Primer. Toàn bộ chu vi của sàn, đều được để chừa tấm trải ra một đoạn tối thiểu 30cm để chờ khi thi công xong tường tầng hầm sẽ trải phần tấm trái đó lên bề ngoài tường tầng hầm.
– Lớp bê tông cốt thép của sàn được đổ trực tiếp trên tấm trải. Cần chú ý kê, chặn cốt thép lên tấm trải cũng như thi công cốt thép không làm ảnh hưởng đến tấm trải.
– Sau khi thi công xong bê tông sàn và tường hầm, tiếp tục quét sơn Primer và phủ tấm trải lên phía ngoài tường tầng hầm.
– Trước khi san lấp, tường ngoài tầng hầm được lèn một lớp đất sét dày tối thiểu 20cm để bảo vệ tấm trải. Ở các hố móng cột, hố cầu thang máy cần chú ý như thi công phần máng thoát của mái.
Tấm trải chống thấm cho tầng hầm thực hiện theo nguyên tắc chống thấm thuận chỉ có hiểu quả cho thi công mới không có hiểu quả cho sửa chữa chống thấm tầng hầm.
Hiệu quả chống thấm của tấm trải là khả năng che phủ, bao bọc kín. Kết cấu, vật liệu bị nứt nẻ trong phạm vi an toàn phải chịu lực cho phép, khả năng đàn hồi của tấm trải vẫn đảm bảo phủ kín, công trình không bị thấm.
Nguồn: Tạp chí Kiến trúc Việt nam, số 130 tháng 03/2006